Σχέδιο Δράσης 2023-2024

Βασικός στόχος είναι να προετοιμαστούν τα νήπια για την ομαλή τους μετάβαση από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό σχολείο, μέσα από συστηματική και ολοκληρωμένη προετοιμασία τόσο με τη συμμετοχή των γονέων όσο και με την εξασφάλιση της συνέχειας στη μάθηση καθώς και τη συνεργασία των εκπαιδευτικών και των δυο βαθμίδων.

Σχέδιο Δράσης: Ομαλή μετάβαση των νηπίων από το νηπιαγωγείο στο Δημοτικό σχολείο.
Άξονας: Συνολική διαρροή – φοίτηση.
Συντονιστής Δράσης: Νικολοπούλου Τρισεύγενη.

Α. Σχεδιασμός της Δράσης

Αναγκαιότητα – Στόχοι

Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση του συγκεκριμένου σχεδίου δράσης θεωρείται πολύ σημαντικός καθώς η μετάβαση των παιδιών από το νηπιαγωγείο στο Δημοτικό θεωρείται κρίσιμη εμπειρία, συνδέεται άρρηκτα με αλλαγές ρόλων και θέτει τις βάσεις για την πνευματική ολοκλήρωση και επιτυχία των παιδιών, εξασφαλίζοντας έτσι την συνέχεια στη μάθηση.

Στόχοι του σχεδίου Δράσης:

• Να εξοικειωθούν τα νήπια με τους χώρους και τα πρόσωπα του δημοτικού Σχολείου.
• Να συνυπάρξουν με μεγαλύτερα παιδιά.
• Να αποβάλλουν πιθανά συναισθήματα άγχους και αγωνίας
• Να αισθανθούν ασφαλή
• Να ενημερωθούν οι γονείς για την επίδραση του οικογενειακού περιβάλλοντος στη διαδικασία της μετάβασης, να υποστηρίξουν τα νήπια στη διαδικασία της μάθησης και να συνεργαστούν με τους εκπαιδευτικούς.
• Να αναπτυχθεί η συνεργασία μεταξύ των εκπαιδευτικών των δύο βαθμίδων με την ανταλλαγή των εμπειριών και τον από κοινού σχεδιασμό δραστηριοτήτων.
• Επίσης να αναφέρουμε ότι η υλοποίηση του συγκεκριμένου σχεδίου δράσης θα επηρεάσει θετικά τις σχέσεις μεταξύ μαθητών, τις σχέσεις των μαθητών – παιδαγωγών, αλλά και την ανάπτυξη σχέσεων μεταξύ σχολείου – οικογένειας.

Ενέργειες κ΄ Χρονοδιάγραμμα υλοποίησης

Σεπτέμβριος – Δεκέμβριος: Σχεδιασμός του Προγράμματος και ενημέρωση όλων των εμπλεκομένων.

Ιανουάριος: συνάντηση δασκάλων – νηπιαγωγών για την ετοιμότητα των παιδιών που θα πάνε στην Α ́ Δημοτικού.

Φεβρουάριος: Συζήτηση με στόχο να διερευνηθούν οι ήδη υπάρχουσες γνώσεις και αντιλήψεις για το Δημοτικό σχολείο (πχ. Κτιριακές εγκαταστάσεις, μαθησιακή διαδικασία, ομοιότητες και διαφορές με το νηπιαγωγείο) καθώς και οι απορίες και οι προβληματισμοί τους σχετικά με αυτό-ομαδική εργασία «Πως φαντάζομαι το Δημοτικό Σχολείο»

Φεβρουάριος – Απρίλιος: επίσκεψη παιδιών Α ́ τάξης στην αυλή του νηπιαγωγείου και επίσκεψη των νηπίων στου Δημοτικού, με ξενάγηση στους χώρους του σχολείου. Εκεί θα έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με τον τρόπο εργασίας, τις μεθόδους και τις δραστηριότητες που δημιουργούνται από τους εκπαιδευτικούς των δυο βαθμίδων. παρατήρηση παλιών φωτογραφιών στο διαδίκτυο και σύγκριση με το Δημοτικό Σχολείο σήμερα.

Μάιος: Συνδιδασκαλία στο μάθημα της γυμναστικής – Μουσικής.

Ιούνιος: Συμμετοχή σε κοινή δράση με θέμα καλοκαιρινό από τους μαθητές και των δύο σχολείων. (Έκθεση ζωγραφικής): ζωγραφίζουμε με αφορμή έργα μεγάλων ζωγράφων, τα δικά μας έργα. Τα εκθέτουμε σε χώρο του Δήμου μας και τα απολαμβάνουν οι γονείς μας κι εμείς που τα φτάξαμε….σε συνεργασία με την καθηγήτρια των εικαστικών του 1ου Δημοτικού σχολείου Αιγίου.

Πόροι – μέσα – ερευνητικά εργαλεία.

Στη συγκεκριμένη δράση θα εμπλακούν τα νήπια και οι γονείς τους, οι εκπαιδευτικοί των δυο βαθμίδων και τα στελέχη της εκπαίδευσης. Οι πόροι που θα χρειαστούν αφορούν κυρίως τις δαπάνες των υλικών που θα χρειαστούν κατά την υλοποίηση του σχεδίου δράσης. Επίσης θα χρησιμοποιηθεί ηλεκτρονικός εξοπλισμός του σχολείου και το σχολικό λεωφορείο για τις μετακινήσεις. Για την υλοποίηση του σχεδίου δράσης θα χρησιμοποιηθούν επίσης ερευνητικά εργαλεία όπως: συνεντεύξεις, ερωτηματολόγια, φύλλα εργασίας, φωτογραφίες και φόρμες παρατήρησης.

Κριτήρια Επιτυχίας της Δράσης.

Κριτήρια επιτυχίας του σχεδίου θεωρούνται:

1. Η δημιουργία καλού κλίματος και συνεργασίας μεταξύ των εκπαιδευτικών και των δυο βαθμίδων.
2. Η ανάπτυξη θετικής στάσης των νηπίων για το δημοτικό και την εξάλειψη της ανασφάλειας που μπορεί να έχουν, για το άγνωστο περιβάλλον.
3. Η ενεργός συμμετοχή των γονέων στο πρόγραμμα.
4. Ο από κοινού σχεδιασμός και υλοποίηση δραστηριοτήτων για παιδιά νηπιαγωγείου και δημοτικού, που εξασφαλίζουν τη συνέχεια της μάθησης.

Διαδικασία Αξιολόγησης της Δράσης

Η επίτευξη και η αποτελεσματικότητα του σχεδίου δράσης θα αξιολογηθεί με συνεντεύξεις στα παιδιά και τους γονείς, με συμπλήρωση ερωτηματολογίων, με φύλλα εργασίας και παρατήρησης και με τη γενικότερη αξιοποίηση όλων των δεδομένων που θα συλλεχθούν. (φάκελος επιτευγμάτων των παιδιών.)

Ανατροφοδότηση – Προτάσεις Σ.Ε.

Συνεχίστε με βάση το σχεδιασμό σας.

Β. Υλοποίηση της Δράσης

Περιγραφή

Προετοιμασία επίσκεψης:

Ετοιμάζοντας την επίσκεψή μας για το δημοτικό, συζητήσαμε με τα παιδιά για να δούμε τις ιδέες και τις αντιλήψεις τους για το δημοτικό σχολείο:

• Γιατί πηγαίνουμε στο δημοτικό σχολείο;
• Πως φαντάζεσαι το δημοτικό σχολείο;
• Πως θα θέλατε να είναι το δημοτικό σχολείο;

Σκοπός της επίσκεψής μας είναι τα παιδιά να αισθανθούν σιγουριά ότι μπορούν να τα καταφέρουν, τονώνοντας την αυτοεκτίμησή τους, αφού πρώτα φυσικά γνωρίσουν τα πρόσωπα και τους χώρους του Δημοτικού.

Η μέρα της 1ης επίσκεψης:

Σήμερα επισκεφθήκαμε το 1ο Δημοτικό Σχολείο Αιγίου στα πλαίσια του προγράμματος Ομαλής Μετάβασης από το νηπιαγωγείο στο Δημοτικό. Εκεί μας υποδέχτηκαν ο Διευθυντής του 1ου Δημοτικού Σχολείου Αιγίου κος Παπαδόπουλος Ιωάννης και η δασκάλα της Ά τάξης κα Δέσποινα Γκοτσοπούλου με ένα τεράστιο χαμόγελο!!!

Συναντήσαμε παλιούς συμμαθητές αλλά και νέους φίλους. Καθίσαμε στα θρανία, είδαμε τα βιβλία τους και ξεναγηθήκαμε στους χώρους του σχολείου (αίθουσες/γραφεία/προαύλιο/τουαλέτα).

Κεράσαμε τα παιδιά της Α ́ τάξης μικρά ζελεδάκια και πήραμε κι εμείς τα δωράκια που μας είχαν ετοιμάσει.

Μαζί με τα παιδιά του Δημοτικού φτιάξαμε ένα κολλάζ με το ταξίδι του νερού στη γη. Κατασκευάσαμε τον δικό μας «Σταγονούλη» (ατομική κατασκευή) και δραματοποιήσαμε το ταξίδι του «Σταγονούλη» με το σώμα μας. Κάναμε έρευνα στου χώρους του σχολείου, για να εντοπίσουμε που υπάρχουν Σταγονούληδες (νερό)και ανταλλάξαμε απόψεις.

Ενθουσιασμένοι από την πρώτη επαφή μας, αποχαιρετούμε το Δημοτικό και δεν βλέπουμε την ώρα να ξαναπάμε!!!

https://paramythoupoli-aigio.gr/omali-metavasi-apo-to-nipiagogeio-sto/

2η Επίσκεψη:

Την Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024, επισκεφθήκαμε για 2η φορά το 1ο Δημοτικό Σχολείο Αιγίου, συνεχίζοντας το πρόγραμμά μας και τις κοινές μας δράσεις.

ΝΕΡΟΠΕΙΡΑΜΑΤΑ – ΣΥΝΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟΥ – 1ης ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ

Αυτή τη φορά η υποδοχή ήταν πολύ πιο θερμή και όλα τα παιδιά περίμεναν με ανυπομονησία τη συνάντησή τους. Αφού μας καλωσόρισαν λοιπόν, καθίσαμε όλοι μαζί στα θρανία τους και νερο….πειραματιστήκαμε!!!

Όλα άρχισαν από το μύθο του Αισώπου «Το μερμήγκι και το περιστέρι», που το μυρμηγκάκι έπεσε στη λίμνη και το περιστέρι πετώντας ένα κλαδάκι το έσωσε. Θα συνέβαινε το ίδιο, εάν έριχνε ένα άλλο υλικό; Μια πέτρα για παράδειγμα….

Από το «Κουτί της επιστήμης» βγήκαν διάφορα υλικά: Σφουγγάρι, φύλλο, πλαστικό, χαρτί, βαμβάκι, πέτρες, κέρματα, ξύλο, φελιζόλ, συνδετήρας, φτερό, μπαλόνι, λαστιχάκι, δοχείο με νερό.

Συγκεντρώσαμε όλα τα σώματα στο τραπέζι και τα παιδιά άρχισαν να τα παρατηρούν. Πολύ γρήγορα αρχίσαμε τις υποθέσεις και τους πειραματισμούς.

Γεμίσαμε μια λεκάνη με νερό και σε πίνακα, σημειώσαμε ποια σώματα υποθέτουμε ότι επιπλέουν και ποια βυθίζονται.

Σταδιακά επαληθεύσαμε τις απαντήσεις τους και συζητήσαμε τα συμπεράσματά μας.

Στο τέλος κατασκευάσαμε όλοι μαζί καραβάκια από φελιζόλ που επιπλέουν στο νερό. Ονειρευτήκαμε ένα φανταστικό ταξίδι με το καραβάκι μας….. που θα πηγαίναμε και ποιο παιδάκι από το άλλο σχολείο θα παίρναμε μαζί μας!!!

https://paramythoupoli-aigio.gr/omali-metavasi-syndidaskalia-neropeiramata/

3η Επίσκεψη:

Στα πλαίσια του προγράμματος «Ομαλή μετάβαση από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό σχολείο» πραγματοποιήθηκε ένα εικαστικό εργαστήριο στον χώρο του 1ου Δημοτικού σχολείου Αιγίου. Οι μικροί ζωγράφοι με την καθοδήγηση της δασκάλας εικαστικών κα Χαριτωνίδη, δημιούργησαν έναν όμορφο πίνακα ζωγραφικής, εμπνευσμένο από τα «Νούφαρα» του ιμπρεσιονιστή ζωγράφου Κλοντ Μονέ. Με την τεχνική του κολλάζ και τα μαγικά χρώματα των λαδοπαστέλ αποτύπωσαν το δικό τους μοναδικό έργο τέχνης.

Η τέχνη είναι ο καλύτερος τρόπος για να αποκτούν τα παιδιά νέες γνώσεις. Μέσα από την τέχνη μαθαίνουν νέες κουλτούρες και ταξιδεύουν σε μακρινούς πολιτισμούς. Η δημιουργική αυτή απασχόληση βοήθησε τα παιδιά να πλησιάσουν περισσότερο ο ένας τον άλλο και να εκφραστούν. «Η τέχνη αναπτύσσει τη δημιουργικότητα και μας μαθαίνει να συνεργαζόμαστε με κοινό τόπο την αναπτυξης της αισθητικής μας.», αυτό το μήνυμα έστειλαν όλα τα παιδιά με το έργο τους.

Το αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας, μαζί άλλα έργα των παιδιών του νηπιαγωγείου, θα φιλοξενηθεί στην έκθεση ζωγραφικής μας στο τέλος της χρονιάς.

https://paramythoupoli-aigio.gr/omali-metavasi-as-zografisoyme-parea/

4η Επίσκεψη:

Για μια τελευταία κοινή δράση βρέθηκε το νηπιαγωγείο μας στο 1ο Δημοτικό Σχολείο Αιγίου, όπου η πρώτη τάξη συμμετείχε μαζί με το νηπιαγωγείο μας σε παιχνίδια σκυταλοδρομίας με βασικό υλικό το νερό.

Τα παιδιά χωρισμένα σε δυο ομάδες είχαν στόχο ποια ομάδα θα γεμίσει πρώτη με νερό ένα μεγάλο άδειο μπουκάλι αλλά και τη χαρά του παιχνιδιού!

Στο τέλος του παιχνιδιού μας στην αυλή τα παιδιά μοιράστηκαν αναμνήσεις από όλες τις δραστηριότητες που συμμετείχαν από κοινού, κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους 2023-2024.

Τα νήπια επίσης χάρισαν ζωγραφιές στην Α ́ τάξη του 1ου Δημοτικού σχολείου Αιγίου και μια ανθοδέσμη για την υπέροχη φιλοξενία που είχαν καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς καθώς και για τη συνεργασία που οδήγησε τα νήπια μας στην σίγουρη ομαλή μετάβαση στην επόμενη βαθμίδα.

https://paramythoupoli-aigio.gr/paichnidia-stin-ayli-toy-1oy-dimotikoy/

5η επίσκεψη:

Η τελευταία μας συνάντηση είναι στην έκθεση ζωγραφικής του σχολείου μας, στις 16 Ιουνίου στο Πολύκεντρο Μυρτιάς όπου θα φιλοξενηθούν και τα ̈Δικά μας νούφαρα ̈ έργο που δημιουργήσαμε όλοι μαζί.

Για κάθε επισκεψή μας και δράση, συντάχθηκαν πρακτικά από το σύλλογο διδασκόντων, όπου υπάρχουν στο ανάλογο αρχείο.

Γ. Αποτίμηση της Δράσης

Αλλαγές σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό (εφόσον υπήρξαν)

Δόθηκαν ερωτηματολόγια στους γονείς σχετικά με τις προσδοκίες και τις απόψεις τους για την επικείμενη είσοδο των παιδιών τους στο δημοτικό σχολείο. Η επίσκεψη στο Δημοτικό για κοινή δράση στο μάθημα της μουσικής δεν πραγματοποιήθηκε λόγω προσωπικού προβλήματος της δασκάλας Μουσικής. Κατά τα άλλα δεν υπήρξαν αλλαγές σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό.

Αποτελέσματα της Δράσης

Μετά την επίσκεψη οι εκπαιδευτικοί συζητήσαμε με τα παιδιά, για τα στοιχεία της δράσης που τους άρεσαν, για όσα τους έκαναν εντύπωση, για όσα θα άλλαζαν, και όσα θα πρόσθεταν για την καλύτερη διοργάνωση της μετάβασης από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό και κυρίως για τα συναισθήματα που ένιωσαν.

Οι εκπαιδευτικοί του Δημοτικού Σχολείου ένιωσαν ιδιαίτερα ευχαριστημένοι που θα έχουν τη νέα σχολική χρονιά, χαρούμενα και υπεύθυνα παιδιά στο χώρο του Σχολείου τους. Επίσης η κουλτούρα συνεργασίας με τους εκπαιδευτικούς δυο διαφορετικών δομών της ίδιας βαθμίδας βοηθά και τους γονείς να έχουν περισσότερη εμπιστοσύνη στους εκπαιδευτικούς και να βελτιώσουν την εικόνα που έχουν για το έργο που παρέχεται στις σχολικές μονάδες.

Το πρόγραμμα ομαλής μετάβασης από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό μέσα από αυτές τις δραστηριότητες ολοκληρώθηκε με επιτυχία. Οι στόχοι που θέσαμε υλοποιήθηκαν στο βαθμό που ήταν δυνατόν. Τα νήπια αλλά και τα παιδιά της πρώτης τάξης αποκόμισαν τις καλύτερες εμπειρίες και συναισθήματα για την συνεργασία τους, στις δραστηριότητες. Με το αίσθημα της σιγουριάς ότι μπορούν να τα καταφέρουν, τα νήπια πέτυχαν την αποβολή του φόβου και της ανασφάλειας και την προσμονή για την ώρα που πλέον θα είναι και αυτά μαθητές του δημοτικού.

Βαθμός επίτευξης των στόχων που είχαν τεθεί

4 = Πλήρως

Παράμετροι που διευκόλυναν την επίτευξη των στόχων

Το δημοτικό σχολείο είναι πολύ κοντά στο νηπιαγωγείο και έτσι ήταν εύκολη η μετακίνηση των παιδιών, επιπλέον η μεταφορά με το σχολικό λεωφορείο που διαθέτει το νηπιαγωγείο μας έκανε ακόμα ευκολότερη τη διεξαγωγή των μηνιαίων δρασεών μας. Επίσης υπήρχε πολύ καλή συνεργασία μεταξύ των εκπαιδευτικών που συμμετείχαν στην δράση.

Δυσκολίες που παρουσιάστηκαν

Η έλλειψη συνέχειας και σταθερότητας μεταξύ του προγράμματος του Νηπιαγωγείου και της Α ́ Δημοτικού – ιδιαίτερα στην οργάνωση του χώρου- και ο διαφορετικός τρόπος διεξαγωγής της εκπαιδευτικής διαδικασίας δημιουργεί προβλήματα στην ομαλή μετάβαση των παιδιών. Αυτή η ασυνέχεια δημιουργεί άγχος στα παιδιά που πολλές φορές ενισχύεται από τους ίδιους τους γονείς που ανησυχούν για το νέο τρόπο διδασκαλίας που θα έχουν τα παιδιά τους. Με την εφαρμογή του σχεδίου δράσης μας όμως, τα παιδιά σίγουρα ξεπέρασαν πολλούς από τους φόβους τους.

Υλικό που παρήχθη ή αξιοποιήθηκε

Κατασκευές, ζωγραφιές , δημιουργία αφίσας, πίνακας ζωγραφικής, κατασκευή δώρου προς τη δασκάλα της Α τάξης Δημοτικού. Επίσης αξιοποιήθηκαν διάφορα ερωτηματολόγια και φύλλα εργασίας αξιολόγησης των αποτελεσμάτων του σχεδίου.

Επιμορφώσεις που τυχόν υλοποιήθηκαν στο πλαίσιο της Δράσης

Διοργάνωση ενημερωτικής συνάντησης των γονέων με τη σχολική ψυχολόγο με θέμα τη μετάβαση από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό.

Επιμόρφωση εκπαιδευτικών από την Ψυχολόγο του νηπιαγωγείου για την μετάβαση στο δημοτικό σχολείο.

Αξιοποιήθηκαν πρακτικές της σχολικής μονάδας που σχετίζονται με το σχέδιο δράσης και έχουν γίνει στο παρελθόν. Για παράδειγμα, εμπειρίες που έχουν αποκομίσει οι εκπαιδευτικοί από ενημερωτικές συγκεντρώσεις γονέων, από επισκέψεις νηπίων στο δημοτικό σχολείο ή από μια κοινή εκδήλωση νηπίων και μαθητών της Α ́ Δημοτικού.

Βελτίωση επικοινωνίας με γονείς-κηδεμόνες των μαθητών.

Προτάσεις για αξιοποίηση των πρακτικών που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο της Δράσης

Οι πρακτικές που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο της δράσης μας ήταν αρκετά γόνιμες και βοήθησαν ουσιαστικά την αντίληψη και την αίσθηση που έχουν τα νήπια μας για τη μετάβαση στην επόμενη βαθμίδα εκπαίδευσης. Υπάρχουν πάμπολλες ιδέες σχετικά με τον τρόπο που μπορούν και οι δάσκαλοι του Δημοτικού να προσελκύσουν τον πρώτο καιρό τα νήπια ώστε να νιώσουν άνετα στο νέο μεγάλο σχολείο και αν μάλιστα συνεργαστούν νηπιαγωγοι- δάσκαλοι αναγνωρίζοντας τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του κάθε παιδιού, τότε σίγουρα τα παιδιά θα βρουν γόνιμο έδαφος για να αναπτυχθούν και να αποδώσουν το μέγιστο των δυνατοτήτων τους στη νέα φάση της σχολικής τους ζωής. Γιατί, ότι και προσπάθεια να γίνει με τη νυν δασκάλα της πρώτης Δημοτικού αν η επόμενη που θα πάρει τα νηπιά μας δεν ενημερωθεί ατομικά για το κάθε παιδί και το χαρακτήρα του δε θα μπορεί νομίζω να αποδώσει το σχέδιο δράσης ομαλής μετάβασης. Θα πρέπει να γνωρίζει ο δάσκαλος της πρώτης δημοτικού κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε παιδιου που θα έχει στην τάξη του το νεο σχολικό έτος….άρα χρειάζεται επικοινωνία νηπιαγωγού – δασκάλου Α τάξης Δημοτικού και αυτό πρέπει να επιδιώκεται με επίσημες διαδικασίες που θα οργανώνονται με εγκύκλιο από το Υπουργείο Παιδείας αλλά και με υποχρεωτικές δράσεις κατά τη λήξη του σχολικού έτους με κύριο στόχο την ομαλή μετάβαση αλλά και τη λειτουργία της δράσης, ως προληπτικό μέτρο για το σχολικό εκφοβισμό.

Προτάσεις για αναγκαίες επιμορφώσεις στο πλαίσιο της δράσης

Οργάνωση επιμορφωτικών συναντήσεων για τις νηπιαγωγούς και τις δασκάλες που εμπλέκονται στη δράση. Οι νηπιαγωγοί να ενημερώνονται και να επιμορφώνονται για το Πρόγραμμα Σπουδών της Α ́ τάξης δημοτικού, τους στόχους, τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες της συγκεκριμένης βαθμίδας και οι δάσκαλοι για τα αντίστοιχα του νηπιαγωγείου. Πρόκληση διαλόγου και ανταλλαγή απόψεων. Οι επιμορφώσεις μπορεί να γίνουν από στελέχη της εκπαίδευσης.

Προτάσεις για συνέχιση της Δράσης/ για νέες Δράσεις το επόμενο έτος

Θα μπορούσαν να γίνουν κάποιες κοινές επιμορφώσεις εκπαιδευτικών, κοινές γιορτές, κοινές εκδρομές , κοινές πολιτιστικές συναντήσεις, ώστε το πρόγραμμα να έχει μια συνέχεια…